تاریخ جهانی، خِرد، و ایده‌ی پیشرفت بنیادهای مردم‌شناسی کلاسیک در دستگاه فلسفه‌ی تاریخ هگلی

نویسنده

  • بیتا نقاشیان کارشناسی ارشد انسان‌شناسی، دانشگاه تهران- دانشکده‌ی علوم اجتماعی
چکیده مقاله:

جستجوی منشأ و غایت واحد، بر اساس ایده‌ی «حقایق جاویدان و جهان‌شمول» و عطف به امر پیوسته و امر کلان در پنداره‌ی پیشرفت و ترقی بی‌وقفه‌ی بشریت در رسیدن به غایت ِمبتنی بر نیل به رستگاری، جریانی عظیم بود که در دستگاه فلسفه‌ی تاریخ هگلی به اوج  منطقی و دستگاه‌مند خود رسید. دستگاهی که جهان را به راستی درنوردید و به مثابه‌ی منادیِ تاریخ کلیِ غایت‌مدارِ جهانی، مردم‌شناسی کلاسیک و جامعه‎شناسی کلاسیک و فیلسوفان پس از خود را دانسته یا نادانسته مورد اثر قرار داد. جریان و حرکتی که «جهان را به مثابه‌ی یک کل» با عطف به «مقصود غایی جهان» و در سیرخطی «پیشرفت» تعبیر می‌کرد. بر این اساس، این مقاله در پی نشان دادن این موضوع است که بنیاد فلسفیِ اصلیِ نظریه‌های مردم‌شناسی کلاسیک بر دستگاه فلسفه‌ی تاریخ هگلی قرار دارد، و قصد دارد با خوانش و تشریح دستگاه هگلی از زوایای خاص و مشخصِ «متافیزیک تاریخ»، «مقصود بازپسین تاریخ»، «آگاهی تاریخی»، «ایده‌ی پیشرفت»، «دوره‌بندی تاریخی»، «دولت»، «خرد به مثابه‌ی اصل پیشینیِ منطقی و غایت مطلق تاریخ»، «امر کلی» و «عامیت و تعمیم»، «اروپامداری»، و «مفهوم کلی انسان»، بستری را برای تدقیق مبانی معرفتی مردم‌شناسی کلاسیک فراهم کند. بنیادهایی که به زعم نگارنده مردم‌شناسی کلاسیک را در تضاد و تقابل نظری با انسان‌شناسی جدید قرار می‌دهد

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تاریخ جهانی، خِرد، و ایده ی پیشرفت بنیادهای مردم شناسی کلاسیک در دستگاه فلسفه ی تاریخ هگلی

جستجوی منشأ و غایت واحد، بر اساس ایده ی «حقایق جاویدان و جهان شمول» و عطف به امر پیوسته و امر کلان در پنداره ی پیشرفت و ترقی بی وقفه ی بشریت در رسیدن به غایت ِمبتنی بر نیل به رستگاری، جریانی عظیم بود که در دستگاه فلسفه ی تاریخ هگلی به اوج  منطقی و دستگاه مند خود رسید. دستگاهی که جهان را به راستی درنوردید و به مثابه ی منادیِ تاریخ کلیِ غایت مدارِ جهانی، مردم شناسی کلاسیک و جامعه‎شناسی کلاسیک و فیلسو...

متن کامل

پرسش از خاستگاه هگلی پایان تاریخ فوکویاما

پرسش مقاله حاضر این است که تا چه اندازه بحث فوکویاما درخصوص «پایان تاریخ»، علیرغم، ادعای خویش می تواند خاستگاهی در منظومه فکری هگل داشته باشد. مقاله قبل از توجه بدین پرسش، ابتداء کلیاتی از باب تمهید در خصوص بحث «پایان» و از جمله «پایان تاریخ» را پیش می‌کشد، سپس به تقریر رأی فوکویاما براساس کتاب «پایان تاریخ و آخرین انسان» او می پردازد. آنگاه به اقتضای گفتار در تفسیر کوژو از هگل درنگ می کند و سر...

متن کامل

هرمنوتیک فلسفی و بنیادهای معرفتی تاریخ

چنانچه فهم مؤثر و کارآمد درباره گذشته، فهمی که معطوف به زمان حال و برای شرایط موجود جامعه مفید باشد به دغدغه اصلی مورخین تبدیل شود، تاریخ را به علمی پویا تبدیل می‌کند که در بهتر شدن شرایط اجتماعی و معرفتی جامعه مؤثر است. علم تاریخ حاصل بینش و نگرش مورخین است و هرمنوتیک فلسفی با تأکید بر هستی‌شناسی فهم و مهم‌تر از آن مفسرمحوری در تحقق فهم، با برداشت‌های سوبجکتیویستی در تاریخ همخوانی زیادی دارد. ...

متن کامل

معیارهای جهانی تاریخ شفاهی

انجمن جهانی تاریخ جهانی، درسال 1967 به منظور ترویج و گسترش ابعاد مختلف تاریخ شفاهی در جهان تاسیس گردید و سعی کرد با زیر پوشش قرار دادن تمامی موسسات، دانشگاه ها و افراد مستقل . که در زمینه تاریخ شفاهی کار میکنند. یک رویه واحد و مشخصی جهت یکسان سازی و هماهنگ سازی کار مراکز به وجود آورد . انجمن در همین راستا معیارها و رهنمود هائی با عنوان راهنمایی های ارزیابی تاریخ شفاهی، از سال 1968 منتشر نمود و ...

متن کامل

هرمنوتیک فلسفی و بنیادهای معرفتی تاریخ

چنانچه فهم مؤثر و کارآمد درباره گذشته، فهمی که معطوف به زمان حال و برای شرایط موجود جامعه مفید باشد به دغدغه اصلی مورخین تبدیل شود، تاریخ را به علمی پویا تبدیل می کند که در بهتر شدن شرایط اجتماعی و معرفتی جامعه مؤثر است. علم تاریخ حاصل بینش و نگرش مورخین است و هرمنوتیک فلسفی با تأکید بر هستی شناسی فهم و مهم تر از آن مفسرمحوری در تحقق فهم، با برداشت های سوبجکتیویستی در تاریخ همخوانی زیادی دارد. ...

متن کامل

پایان تاریخ در عصر جهانی شدن دموکراسی

پایان تاریخ از جمله نظریات جنجال برانیگزی است که در سال 1989 میلادی توسط فرانسیس فوکویاما مطرح شد آنچه در این نظرهی بیش از هر چیزی مورد توجه قرار گرفته تفوق لیبرال دموکراسی بر سایر ایدئولوژی ها می باشد این نظریه زمانی مطرح می شود که نظریه پردازان بسیاری معتقد به جهانی شدن دموکراسی می باشند. این مقاله ضمن طرح هر دو دیدگاه سعی دارد تا قرابت های موجود بین این دو نظریه را با نگاهی نقادانه به تصویر ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 19

صفحات  157- 180

تاریخ انتشار 2014-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023